DAGBOEK VAN EEN HERDERSHOND

In het ‘Familieboekje’ van mijn grootvader, Th. A. van Beijeren, kwam ik de aantekening tegen bij een neef (zoon van P.J.C van Beijeren en M. de Boer): “Overleden 1942, Javazee”. Dat moest wel gebeurd zijn tijdens de beruchte ‘Slag in de Javazee’. In de Slag in de Javazee probeerde een geallieerd eskader onder commando van de Nederlandse schout-bij-nacht Karel Doorman vergeefs een Japanse invasievloot te stoppen die op weg was naar Java, het hoofdeiland van Nederlands-Indië.
Een meer dan 7 uur durend gevecht eindigde kort voor middernacht met de torpedering van de kruisers Hr. Ms. Java en Hr. Ms. De Ruyter. Ruim 900 Nederlandse marinemensen kwamen om. Wat zoeken op internet leverde op, dat Geerling inderdaad op de “HM Java” gevaren heeft en toen die getorpedeerd werd, in de Javazee een zeemansgraf vond.
Van de 512 opvarenden van de Java kwamen 491 om, waaronder ook Geerling.
Ook werd “De Ruyter” op diezelfde dag getorpedeerd

In 2002 werd het wrak van de Java door amateurduikers in de buurt van het eiland Bawean gevonden. Op 15 november 2016 werd door de Nederlandse overheid bekendgemaakt dat het wrak verdwenen is van de oorspronkelijke vindplaats. Aangenomen wordt dat het wrak door een Aziatisch bergingsbedrijf is geruimd om het schrootijzer te verkopen.
Rust in zijn zeemansgraf werd Geerling dus na bijna 75 jaar niet meer gegund.

Nog wat verder zoekend kwam ik een filmpje tegen van de in gebruikname van de Java (waarschijnlijk staat Geerling tussen de bemanningsleden…) en ook beelden van de Java op volle zee. Ze zijn te zien op de website van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie.

https://www.defensie.nl/actueel/nieuws/2012/02/27/unieke-film-van-hr-ms-java-boven-water-video

In dienst stelling 1938: https://www.youtube.com/watch?v=xpnbCBIrLUs

Behalve met een puzzel, cryptogram en websites houd ik me ook graag bezig met genealogie. Wat dat laatste betreft kan ik voorlopig vooruit: ik kreeg drie verhuisdozen vol materiaal uit het archief van mijn grootvader Theodorus A. van Beijeren Bergen en Henegouwen (geb. 1891), zoals ik al vermeldde op onze familiewebsite. Nu ik na mijn emeritaat wat meer tijd heb, ben ik maar eens begonnen met het wat nader bekijken van de inhoud. De dozen bevatten een schat aan materiaal: heel veel foto’s en documenten. Het eerste dat ik ben gaan bestuderen was, wat opa verzameld heeft over stamboomgegevens. Het blijkt dat hij al net zo’n passie had voor deze zaken als ik. Heel veel kleine briefjes, volgeschreven met namen, data en verwijzingen kwamen tevoorschijn. Het was een hele puzzel om bepaalde gegevens te plaatsen en in te voeren in mijn toch al omvangrijke genealogie van de families van Beijeren, Duivestijn, Postma, Everts en verdere vertakkingen in het verleden. Wat ik dan leuk vind is, om als ik bepaalde namen tegenkom van plaatsen en straten, even op Google te kijken of daarmee nog iets bijzonders aan de hand is. Soms is een straat waarin een familielid gewoond heeft, verdwenen omdat er een station gebouwd is op die plek. Maar ook kom je via Streetview plaatjes tegen van prachtige oude panden in o.a. Leiden.
Een aardige indruk van deze puzzeltocht geeft een aantekenboekje, dat opa ooit heeft gebruikt. Het verwijst naar een groter ‘familieboek’, maar dat heb ik tot nu toe nog niet kunnen vinden. Ik vraag me af of het ooit heeft bestaan, of dat hij de intentie heeft gehad om het aan te leggen.

Zo nu en dan zal ik van leuke vondsten die ik doe (en al heb gedaan!) hier verslag doen. Zelf kan ik enorm genieten van een duik in het verleden, dat soms al honderden jaren teruggaat, zoals blijkt uit een kopie uit een doopboek van Leiderdorp rond 1710 met de vermelding van de doop van een ver familielid. De naam is – als ik het goed lees – overigens een van de vele verbasteringen; het was maar wat de pastoor hoorde of wat de vader doorgaf. Van hetzelfde gezin komen in het doopboek wel drie verschillende schrijfwijzen voor van de naam…

Bezig zijn met een website lijkt veel op puzzelen. Het is steeds weer zoeken naar oplossingen voor probleempjes die opduiken, iets bijstellen dat net niet helemaal goed werkt of niet op de goede manier in beeld komt. Dan is het zoeken in de codes naar wat bijgesteld moet worden. De websitegroep van onze gemeente heeft dat prima begrepen; bij het afscheid van mijn werk in Roden kreeg ik van een puzzel cadeau na een schitterende act van “Antje en Jantje op de markt” (ofwel de websiteredacteuren Zwanny en Ada), geïnspireerd op de titel van dit blog. We hebben zo’n leuke groep dat ik besloten heb daar nog maar even bij betrokken te blijven…

Bij het afscheid van mijn werk in Roden kregen we een zeefdruk aangeboden van Peter O. Gerrits, de echtgenoot van Bea Sportel. We mochten kiezen uit al zijn kunstwerken en kregen daarmee een mooie indruk van alles wat hij in de loop der jaren heeft gemaakt. Indrukwekkend! Het was moeilijk kiezen, maar uiteindelijk hebben we onze liefde voor muziek gecombineerd met de keuze voor een zeefdruk die hij, met een heel speciale techniek, had gemaakt geïnspireerd door “De Vier Jaargetijden” van Vivaldi. Gecombineerd met de eveneens prachtige zeefdruk van “De Zomer”  hangt nu “De Herfst” bij ons aan de muur. We zijn er blij mee en trots op!
Afgelopen zondag waren we op uitnodiging van Peter en Bea aanwezig bij de opening van een tentoonstelling met een keuze uit zijn werk. In het gebouw van het “Kunstlievend Gezelschap Pictura” is een zaal ingericht met een aantal van zijn zeefdrukken. Een schitterende locatie in de

Tentoonstelling Peter O. Gerrits in Pictura

St. Walburgstraat 1, grenzend aan het Martinikerkhof. Zeer de moeite waard om eens een kijkje te gaan nemen. Van harte aanbevolen dus. Meer informatie is te vinden op www.pictura-groningen.nl
En wil je eens kijken wat Peter zoal gemaakt heeft, dan is een kijkje op zijn website www.petergerrits.nl aan te bevelen. Op de homepage zie je onderaan overigens de “Vier Jaargetijden” naar Vivaldi; de zeefdrukken met de rode en de gele tinten hangen dus ook bij ons te pronken.

Het is inmiddels een traditie geworden: in de week na Sinterklaas halen we een kerstboom. Zo ook vrijdag j.l. Zondag hebben we hem in de kamer geplaatst en opgetuigd. Ook onze kerststal heeft een plekje in de kamer gekregen. In het verleden was dat alleen de stal met Jozef en Maria, en pas op het Kerstfeest kwamen daar de engel, het kindje Jezus en de herders bij. Pas op 6 januari, “Drie Koningen”, mochten de wijzen aantreden; tot die tijd stonden ze een gepast eind van de stal geparkeerd. Dat hebben we inmiddels losgelaten; de stal wordt nu compleet geïnstalleerd. Kunnen we er wat langer van genieten. Natuurlijk stuur je dan even een berichtje via de familie-app met een foto van de boom. Ik berichtte de kinderen en kleinkinderen: “En hij staat! Hij staat! We noemen hem dit jaar “Epke””
Onze zoon Gerard, nooit te beroerd voor een passende reactie, merkte op: “Epke Zonderkluit”…
Ook op de kerststal (compleet dus met de wijzen)  had hij een reactie. “Oh, ze zijn er al? Mooi op tijd dit jaar. Pensionado’s zeker?”

Ze krijgen tot en met 6 januari de tijd om de stal te bezoeken. Alle tijd dus.

Daar ben ik weer. Het leek er even op dat de titel van m’n vorige bericht (op 10 juni j.l.) tegelijk zou gaan slaan op mijn berichten hier, maar dat is zeker niet de bedoeling. In de afgelopen tijd kreeg ik vele verzoeken om weer eens wat te schrijven. (Nou ja, om eerlijk te zijn: een paar mensen meldden me, dat het opviel dat er al lange tijd niets meer verschenen was…). De nieuwe staat des levens als gepensioneerde bracht allerlei bezigheden en afleiding met zich mee, waardoor het blog wat op de achtergrond raakte. Maar ik wacht niet met goede voornemens tot het begin van het jaar 2017: ik ga weer aan de slag!

Onlangs heb ik van de stapel boekenbonnen die ik bij het afscheid kreeg, weer een nieuw boek gekocht. De aankondiging was lovend: het verhaal van Juliana, als persoon, als koningin en als echtgenote. Een vuistdik boek (572 pagina’s met een uitgebreid notenapparaat). Bij onze plaatselijke, zeer goed gesorteerde, boekhandel was het uiteraard op voorraad. De baas zelf nam het van me aan om het af te rekenen. “Zo, een pondje koningshuis,” was zijn commentaar. “Ja”, antwoordde ik; “even Willem Alexander pesten.” “Hij is zelf niet van plan het te gaan lezen, hè?”, antwoordde Daan. Waarop een ander, die ook bij de kassa stond te wachten, zei: “Volgens mij is hij dyslectisch; hij zal het wel niet kúnnen lezen…”
Enfin, ik met het boek naar huis. Ik ben er meteen in begonnen en moet bekennen dat het een heel boeiend verhaal is, goed geschreven en rijk gedocumenteerd. Ik kan me voorstellen dat de koninklijke familie het niet leuk vindt om het allemaal zwart-op-wit te zien staan wat er gepasseerd is. Maar ze moeten van goeden huize komen (en dat komen ze toch! – hoewel, na lezing vraag je je dat soms wel af…), om  met zoveel bronvermelding de genoemde feiten te kunnen ontkennen.
Ik heb het met verwondering, verbazing en van tijd tot tijd verbijstering gelezen. Aly ontkwam er niet aan dat ik regelmatig een stukje voorlas; “Moet je nou eens horen wat….”
Ik zal de inhoud niet verklappen, hoewel de afloop van het boek bekend is (Juliana overleed in 2004). Maar over haar karakter, de sterke maar ook vele zwakke kanten van haar koningschap en vooral de verbazingwekkende escapades van Prins Bernhard wordt een onthutsend boekje opengedaan.
Het is ook niet geheel verstoken van humoristische passages. Waar ik erg om heb moeten lachen was wat verteld wordt over de gratie die Juliana aan een aantal gevangenen wilde verlenen ter gelegenheid van haar abdicatie. Op een gegeven ogenblik moest ze daarover in gesprek met Wiegel, die haar uiteindelijk duidelijk wist te maken dat het echt niet kon omdat de koning(in) daar in deze tijd niet meer over gaat. Uiteindelijk werden ze het erover eens dat alle gevangenen op taart zouden worden getrakteerd. Waarop Wiegel opmerkte: “En dan spuiten we met slagroom erop: ‘Nog vele jaren…'”
Behalve dat van een bijzonder leven verslag wordt gedaan, biedt het boek ook een mooi beeld van een eeuw vaderlandse en wereldgeschiedenis. Van harte aanbevolen!

Afgelopen weekend heb ik officieel afscheid genomen van mijn werk in de Prot. Gemeente te Roden-Roderwolde en daarmee ook van het predikantschap in actieve dienst. Echt definitief is dat afscheid nog niet, want de echte datum van emeritering is 1 augustus. Maar omdat dat in de vakantieperiode valt is besloten om het iets naar voren te halen.

Deel van de vele cadeaus

We zijn er nog steeds wat beduusd van… Wat een weekend vol verrassingen was het. We werden om 16.00 uur verwacht op de parkeerplaats van VVRoden en daar stond een koets gereed. Samen met de kleinkinderen genoten we van een leuke tocht langs de Catharinakerk en de Jacobskerk met in Roderwolde een heerlijke maaltijd. Gelukkig pikten we van een hevige stortbui maar een randje mee. Daarna werden we naar Op de Helte gebracht, waar gemeenteleden al binnen druppelden voor een grandioze avond. Veel groepen, commissies , de kerkenraad, cantorijen, onze kinderen, Johann Sebastian Bach twee maal in hoogsteigen persoon en de collega’s leverden  prachtige bijdragen. En intussen groeide de stapel cadeaus en de hoeveelheid bloemen. Het verleden herleefde in een diapresentatie en in een verhaal over de cantatediensten met een aantal liederen van toen.

Engel van albast

Het geschenk, een prachtig beeld van een engel, gemaakt door Tiny de la Ferté, was een grote verrassing.
Het hele weekend brachten we als gezin door op Dorado; mede dankzij het prachtige weer was het een feest om zo samen te zijn.
Zondag was de afscheidsdienst. Mede dankzij de symbolische bloemschikking en de prachtige muzikale bijdragen van de cantorijen en Erwin Wiersinga was het een feestelijk geheel. En na afloop nog vriendelijke woorden van een aantal sprekers.
Daarna een kopje koffie met een traktatie en vele handen die geschud werden, vergezeld van goede wensen.
Toen we met de groep genodigden overgebleven waren, werd de diapresentatie over mijn leven en werk nogmaals vertoond.
Daarna genoten we van een gezellig samenzijn met een heerlijke lunch.

Bloemen

Wat was het een pracht weekend! Perfect georganiseerd door de voorbereidingscommissie. We zien er met veel plezier en dankbaarheid om terug.
Voor wie nog even wil terugkijken en nagenieten: op de website www.pkn-roden.nl  staan veel foto’s en een mooi overzicht van wat er allemaal te berde werd gebracht.

Geert-Jan is met Hannah (2 jaar) aan het oefenen op haar naam.
Geert-jan: “Hannah van Beijeren Bergen en He…”
Hannah: “Heen en weer”!

Tja, wat moet je als klein meisje ook met zo’n naam? Je zou er inderdaad “het heen en weer” van krijgen.

Allen die de naam dragen weten dat het niet alleen mooi is om zo’n naam te hebben, maar soms ook lastig. Zelden past de volledige naam in de vakjes van een formulier. En als je ‘m ergens moet noemen, moet je de naam altijd zo’n drie keer herhalen. En erop letten dat hij met “eije” en “ou” gespeld wordt.
Geen wonder dat in de genealogische gegevens de familienaam op ruim dertig verschillende manieren voorkomt…
Onlangs kwam onze groenteboer, bij wie we al ruim 28 jaar wekelijks groente en fruit inslaan, erachter dat we drie achternamen hebben. Hij was helemaal verbaasd.
Dat heb je ervan, als je alleen maar de eerste van de drie noemt.

Ter gelegenheid van mijn naderend afscheid van het werk in Roden had ik het plan opgevat om een “Avond muziek” te organiseren voor gemeenteleden, familie en vrienden.  De locatie stond van meet af aan vast: de Catharinakerk met het prachtige Hinszorgel. Als musici vroeg ik Erwin Wiersinga, broer Jan en zoon Geert-Jan met het verzoek om elk een deel van het concert in te vullen. Als enige wens diende ik bij hen in: veel muziek van Bach, mijn lievelingscomponist.
Afgelopen vrijdag was het zover. Niet alleen de drie bovengenoemde organisten lieten zich horen, maar tot verrassing en vreugde van Aly en mij werd in de afgelopen weken een afwisselend programma samengesteld, waarbij ook andere uitvoerenden werden betrokken. Na een prachtig orgelwerk van Bach, gespeeld door Erwin, hoorden we de complete Cantate “Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit” (Actus Tragicus) van Bach, uitgevoerd door een kwartet zangers (schoondochter Sippie, Marieke Bouma, zoon Gerard en Augustijn Pool) met twee blokfluiten, twee viola da gamba’s en orgel; Geert-Jan was de dirigent. Vervolgens luisterden we naar een orgelwerk door Erwin, zang van zoon Johan, een aria gezongen door schoondochter Sippie met hobospel van schoondochter Esther en orgelspel van broer Jan, enkele orgelwerken door Jan, en een  bewerking van delen uit “Eine kleine Nachtmusik” van Mozart, vierhandig gespeeld door Erwin en Geert-Jan. Daarna sloot Erwin af met een prachtig orgelwerk van Mendelssohn.
Het was voor ons geweldig leuk dat velen gehoor gaven aan de uitnodiging. De reacties waren zeer positief: een leuk en mooi concert. Na afloop maakte iemand de opmerking dat er ook mensen zijn die verschillende keren afscheid nemen: dat zou de gelegenheid geven om nog weer eens zoiets te organiseren.
Maar ja – ik ben Heintje Davids niet en wens ook niet zo iemand te worden…

[slideshow_deploy id=’345′]

Behalve dat je zelf plezier beleeft aan  het maken en onderhouden van een website, zijn ook de reacties soms zeer verrassend. Familieleden reageren van tijd tot tijd op berichtjes, maar vooral op de stamboomgegevens met correcties, aanvullingen, foto’s en groeten. En soms zijn het verre familieleden, zowel wat de afstammingslijn als wat de afstand in kilometers betreft. Veel mensen blijken bezig te zijn met genealogie en het internet maakt het steeds gemakkelijker om te speuren naar gegevens over de familie. Zo kreeg ik eens een telefoontje uit Duitsland van de echtgenote van een neef van mijn vader, die met prachtige verhalen kwam over een van de takken van onze familie. Het maakte me tegelijk duidelijker waar bepaalde familietrekjes vandaan komen die je zelfs na een aantal geslachten ook bij jezelf en onze kinderen herkent.
Vanuit Amerika, Australië en veel andere landen krijg ik zo nu en dan berichten met vragen over verre voorouders en soms ook met aanvullingen op de stamboomgegevens. Hele takken kunnen zo weer worden toegevoegd van bijvoorbeeld een broer van een overgrootvader – maar wel met dezelfde naam. Op alle lijnen die ik in beeld heb gebracht komen zulke reacties binnen.
Onze zoon Gerard kreeg zelfs uit Zweden een bericht met de vraag of er een familierelatie bestond. In het Zweeds nog wel. Met de vertaalmogelijkheden van Google kon hij de strekking van het bericht ontcijferen en er ontstond een e-mailwisseling die helaas geen nieuwe gegevens opleverde, maar wel leuk was.
Nu is het begrijpelijk dat ze je weten te vinden met onze opvallende achternaam. Onlangs kreeg ik een mij nog onbekende anekdote toegestuurd over mijn opa Theo van Beijeren. Het was hem, toen hij nog jong was, overkomen dat hij werd aangehouden omdat het achterlicht van zijn fiets het niet deed. Toen hem gevraagd werd zijn naam op te geven dacht de agent dat hij in de maling werd genomen en heeft hij opa meegenomen naar het politiebureau. Daar heeft hij enige tijd vast gezeten, totdat duidelijk werd dat de opgegeven lange achternaam toch echt was…